Merdiven...

Merdiven
　
Boynumdaki kravatı, ceketimin cebine iliştirerek üzerimdeki yüklerden sadece birini atabilmiştim. Ceketim, ayakkabılarım hatta kol düğmelerim de fazlalıktı. Ama günün kalan birkaç aydınlık saatinden alacağım keyfi hiçbir şey bozamazdı. İş toplantısının o yalancı gülümsemelerindense içimi saracak bir sıkıntıya bile razı olabilirdim. Neyse ki kendimi o ihtişamlı binanın, tarih dokusunun dışına atabilmiştim. Oysa sadece o ihtişamlı binanın tarihte yaşanmışlıklarını bile hayal edip, bahçesinde ılık bir İstanbul yolculuğu yapabilirdim. O mecburi ilişkilerin sarmalından kurtulabilmem mümkün olsaydı tabi...

Nereye gideceğimi kurgulamadan çıktım ve ilk bulduğum otobüse atladım. Önce biriyle karşılaşmanın zaman kaybını yaşama ihtimalini ortadan kaldırmalıydım. Bana hep İstanbul'dan çok uzak bir şehir havası veren Dolmabahçe'nin sağlı sollu ağaçlı yollarından geçerken otobüsün arkasından uzun uzun geride kalan anılara daldım. İlk çektiğim fotoğraflara, sevgilimle kaçtığım tarih yolculuklarına ve yıllar önce izlediğim Beşiktaş'ın Ferdinand'lı bir Fener derbisinde çubuklu formalı 8 yaşındaki çocukluk halime hep bu ağaçlar şahitti. Şimdi ne zaman İstanbul’un güzelliklerini hatırlamak istesem bu yoldan yürümek gelir ilk aklıma.

Birkaç durak sonra otobüs, Galata Köprüsü'ne yol almadan kendimi arka kapıdan dışarı attım. İçimde bir serseri vardı ve bazen güçlü otokontrolüm onu tutamıyordu. Nereye gideceğimi biliyordum. İstiklal'e çıkacaktım ama madem yalnız atacağım adımlarım olacaktı, o zaman bu adımların bir hikayesi olmalıydı. Yolculuğa nereden başlayacağımı biliyordum. İstanbul'un tarih fışkıran caddelerinden birisiydi Bankalar Caddesi.... Bankalar mı? Yok, iş peşimi bırakmasa da ben onu çoktan cebimin karanlığına gömmüştüm. Eski Pera'ya çıkışın bir yolu da Bankalar Caddesi'nin hemen başındaki merdivenlerdi. (Kamondo Merdivenleri*) Tünele binmek de farklı bir İstanbul yolculuğuydu ama o kadar kısa zamana sığdıramayacak kadar coşku doluydum. İçimde biriktirdiğim hikayelerim vardı, adım adım yaşayacağım... İşte birkaç adımdan sonra o merdivenlerin başındaydım. Kim, hangi düşüncelerle böyle bir mimari ile yapmıştı bu merdivenleri bilmiyordum ama yaratıcısı belki de yaşadığı kararsızlıkları yansıtmıştı. Kimbilir? Ya da merdivenlerin başında düşen biri en azından ortalarda bir yerlerde ayağa kalksın diyeydi bu eğrisel mimari... Her geçenin bir ya da birkaç basamağında durakladığı bir merdivendi. Yolum her geçtiğinde, adımların yorgunluğunu da bahane ederek en üst basamaklarda oturup, bu ilginç merdivenlere bakardım. İlk görenlerin şaşkınlıkları, fotoğraf çekmeye gelenlerin şekilden şekile girişleri, turistlerin hayran bakışları...

Bu kez merdivenlerin başında biraz duraksayıp nefes aldım. Nasıl olsa her bir basamak bir durak, bir es olacaktı benim için. İlk adımımı attığımda, bu merdivenleri birlikte keşfettiğim eski sevgilimin “Pişman mısın?” sorusu fısıldadı bir an kulağımda. Bitirdiğim ilişkiden birkaç ay sonra nişanlandığını haber vermiş ve ardından sormuştu. Gülmüştüm... “Bilmem, hiçbir zaman bilemeyeceğim.” diye cevapladığımda gerçekten bilemiyordum. Yaşadığım cevapsız yalnızlığın mı yoksa onunla içine düştüğüm anlamsız tekrarların mı beni daha az mutsuz kılacağını bilemezdim. Şimdi sorsa bu soruyu, “Yeterli mutluluğu, iki kişilik bir yalnızlığa tercih etmek doğru bir karardı” diye cevaplardım belki... Ardından “Sen?” diye sormadan arkamı dönüp giderdim. Tıpkı merdivenlerin daha o ilk basamağında attığım birkaç kararlı adım gibi...

Merdivenleri diğerlerinden farklı kılan o kıvrımlara geldiğimde yaşadığım onca yol ayrımından sonra sığındığım limanları anımsadım bir bir... Öğrencilik yıllarının kararsızlıkları, hataları, kaçışlarıydı hep bu yol ayrımlarının sebebi. İçimdeki tüm kararsızlıkları bırakıp, uzun aradan sonra kendimi özgür hissedeceğim an da bir akşamüstü serinliğinde, bahar kokusunu hissetmemle başlayacaktı. İstanbul’un kalabalık üst geçitlerinin birinde, onlarca insanın bakışlarına aldırmadan ağladığım ve sonrasında kendimi bir kuş gibi hafif hissettiğim merdivenlerde, içimde biriktirdiğim gözyaşlarının bu kadar ağır olabileceğini bilemezdim. O anı hatırlamanın coşkusuyla tırmandım merdivenlerin son basamaklarını.

İşte merdivenlerin en başındaydım. En baştaki basamaklara oturdum. Henüz bir saat önceki ben değildi o basamaklara oturan. Üzerimdeki kıyafetlerden, içinde bulunduğum ortamdan, yalancı gülümsemelerden kaçan kalabalık yalnızlığım gitmiş, yaptığım geçmişe yolculukla içimdeki gerçek beni ortaya çıkarmıştım. Yine yalnızdım bu kısacık yolculukta ama çocukluğum, Beşiktaş, eski sevgilim, öğrencilik yıllarındaki savrukluğum bana eşlik etmişti.

Bu kısa yolculuğu keyifli bitirecek ve yorgunluğu alacak şeyi biliyordum. Galata Kulesinin arka sokaklarında devam edecek yolculuk, İstiklal Caddesi’nin en samimi sokağında, Mehmet Abi’nin Mandabatmaz kahvesiyle son bulacaktı.

İnsanın gideceği yolu bilmesi, yol haritası yoksa da ayaklarının doğru yolu bulabilmesiydi diye düşündüm Kamando Merdivenleri’nin bu şeklinin sebebi. Sadece merdiven değil, bir sınav, bir sınamaydı sanki Kamando Merdivenleri… Tüm kafa karışıklıklarına, hatalara, kaçışlara, yanlış kararlara rağmen doğru yolu bulabilme sınavı…

z.e.

Fotoğraf : Mayıs 2012 / Karaköy - İstanbul

Kamondo Merdivenleri* : İstanbul'un Galata semtindeki Voyvoda Caddesi'yle ile Banker Sokağı'nı birleştiren barok üslûplu merdivenlerdir. 1850'li yıllarda yapılan merdivenler bölgenin en önemli banker ailelerinden biri olan Kamondo Ailesinden Avram Kamondo tarafından yaptırılmıştır. O zamanlar Banker Sokağı da Rue Kamondo (Kamondo Caddesi) olarak bilinmekteydi.

Cevapsız Yalnızlıklar...

Cevapsız Yalnızlıklar...

- “Bence karısı ölmüştür. Ölümün yarattığı boşluğu nasıl dolduracağını düşünüyordur. Aslında dolduramayacağını bildiği için de eve dönmek istemiyordur.” dedi Mehmet.

İkinci birasının köpükleri uçmadan, büyük bardağı kafasına dikti. Timur’un da maçı takip etmediğini fark etmişti. “Sence?” diye sordu Timur’a, hemen iki masa ötedeki, saçları iyice ağarmış, yüz hatlarındaki derin izlerin tek tek birer hayat meşgalesine işaret ettiği yaşlı adamı göstererek.

Timur da onca masa içinde yalnız takılan tek masayı fark etmişti. Timur;

-“Bence karısının dırdırından ve yaptığı mahalle dedikodusundan sıkılmıştır. O uyuyana kadar da burada her akşam içiyordur. Baksana, adam kederli değil de sanki sıkkın. Hayattan, çocuklardan, geçim derdinden sıkılmış gibi.” dedi.

Mehmet;

-“İyi de adam rakıyı mezesiz ardı ardına yudumluyor. Daha ilk kadeh rakıda bitirdiği tek mezesi, haydari de biteli çok olmus. Bu adam kederli, sıkkın olsa keyif yapar ama adam rakı keyfi yapmıyor, unutmak için içiyor sanki.”

Timur;

-“Oğlum, keyif yapacak parası mı vardır sence? Karısının ve çocuklarının boğazından yetiştiremiyordur ki. Rakı içmesini bilen keyfini de yaratir da, yok işte adamda para!!!”

Mehmet;

-“İyi de bir kadehten feragat edip iki meze keyfi yapabilir adam. Baksana görmüş geçirmiş birine benziyor. Gecenin bu saatinde kravatı halen düzgün, ceketinin yakasındaki rozet de yıllardan kalma belli ki.”

Timur;

-“Ya keyif değil de kafa bulma derdi varsa sadece???”

...

Mehmet, Timur’un bu sorusunu cevaplamadı, sadece, yüzündeki ifade ile “ne bileyim yaaa!!!” der gibiydi. İkisi de biralarını yudumladı. Tuzlu fıstıkları yeni bitmişti. Mehmet; “Patates istesek mi? diye sordu. Timur; “Fark etmez, ben yerim” dedi. Mehmet; “Bilmez miyim?” diyerek gülümsedi. Mehmet, kırklarındaki garsona “Şeeeef” diye seslendi.

-“Patatesin var mı, ama taze patates olsun, dondurulmuş değil?”

-“Var abi hemen yapiyorum. Duble mi olsun?”

-“Duble olsun hadi!!”

***

Beşiktaş'lı iki keyfe keder arkadaştılar ve Beşiktaş'ın maçlarını izlemek için birkaç haftadır bu salaş meyhaneye gelip hem bira içiyorlar hem de kötü giden sezona rağmen Beşiktaş'ı izlemeyi bırakmıyorlardı. Bu sene ilkkez aldıkları kombine biletler, bir şampiyonluk göstermeyecekti bu sene nasıl olsa. İşle ilgili ise iki kaybedendiler bir bakima. Tek şansları, bu kadar ortak yanı olan iki tipin, bu küçük işyerinde biraraya gelmeleriydi. İkisi de keyif içkisinde ilk olarak buz gibi biraya sarılıyor, Beşiktaş'ı çocukluk aşkları gibi seviyorlardı. Üniversitede aynı davalarda farklı şehir ve zamanlarda az kavga etmemişlerdi. İşyerinde karşılaşmak en çok bu konuda şanstı onlar için. Yoksa bu işyerinde hayat kazanına düşmek ikisini de mutlu eden bir şey değildi.

***

Patatesler sıcak sıcak önlerine geldiğinde, ikisi de son yudumları bitmeden üçüncü biralarını söylediler. Tam o sırada keyifsiz maçta, kendi kalelerinde gördükleri gol ile Timur, okkalı bir küfür salladı. “Lan bu da yenir mi yaaaa.” diye de ekledi. Mehmet; “Hep böyle yemiyor muyuz, bir duran top uyuyan defans, sevinen bir rakip. Boşver, hayat siyah beyaz yazilmiş zaten, gol atıyorlar diye sevmiyoruz ki biz bu takımı!!! Beyazı da var bu hayatın, o da gelir bi ara. Hadi icelim!!!”

Kadehleri tokuşturup sıcak patatese abandilar. Bazen ikisi de çocuklaşıyordu; yerken, sevinirken, işyerine gelen genç ve güzel kızları birbirlerine yakıştırırken ve birbirlerini özlerken... Ama içerken, yazıp okurken, Beşiktaş'ı konuşurken, işyerinde ortaya çıkan, hararetli ama bir o kadar da anlamsız tartışmalara müdahil olurken de bir o kadar birlikte büyüyorlardı. Bazen de tamamlıyorlardı savruk dünyalarını... Mehmet, hayatındaki hep tanımladığı arkadaş eksikliğini tamamlıyordu; Timur, uzun yıllar süren yalnızlığını tamir ediyordu.

***

Mehmet; “Bence benim yaşlılığım da son kadehini içen bu adam gibi olacak. Görebiliyorum sanki şimdiden” diye, tekrar kır saçlı adama döndü. “Yalnızlıktan içiyor, tıpkı benim şimdiki halim gibi. Çok sevip eksik kalan bir adam bu.” Kır saçlı adamda, kendi cevapsız yalnızlığını bulmuştu.

Timur; “Yine mi laaaan” dedi ve devam etti : “Yok, bak göreceksin adam birazdan son kadehini fondip yapıp eve gidecek. Karısı, uyumuştur artık.” Mehmet; “Yooook gidemez, gitmez bu adam”” dedi. Kır saçlı adam, Timur'un dediği gibi son yudumunu fondip yaptı, boş tabağı alan garsona bir şeyler söyledi.

Timur; “Hah, bak hesabı da istedi, gidecek adam.” dedi. Garson geri döndü, bir şeyler söyledi yaşlı adama.

Mehmet; “Yok abi baksana sanki bir şey istedi de, garson olmaz dedi.”

Bu sırada yaşlı adam cebine davrandı. Önce paraları saydı, sonra hepsini masaya bıraktı, para tam çıkışmamış gibi. Timur; “Amma da yazdin bak, adam evine gidiyor.” dedi. Mehmet, tespitinin tutmamasina değil de adamın eve ayaklarının geri geri gitmesine üzüldü bir an. Oysa yaşayan ve görülmek istenmeyen bir kadındansa, ölmüş ama anısı unutulmamış bir hayat arkadaşının varlığını, kır saçlı adam için dilemişti.

Kır saçlı adam kapıdan çıkmak üzereyken, Beşiktaş bir gol attı. Timur, “Gooool” diye kalktı ama meyhanedeki sessiz kalabalık, içme keyfinde maçı sadece seyirlik bir gözle takip ediyordu. Maç yayını vardı ama kimse maç var diye gitmiyordu, o mekana anlasilan...

Mehmet; “Bu takımı işte bu yüzden seviyorum, en kötü halimizde bile bir umut veriyor bana.” dedi. Timur; “Hadi oğlum, karaaaakartaaaaal.”

Mehmet; “Oglum, sessiz ol biraz, baksana kadeh ve mırıldayan muhabbetten başka ses yok içerde.” Timur; “Birer bira daha mı içsek?”

Mehmet; “Yok be, kalk eve gidelim” dedi. “Maç da bitmek üzere zaten. Sabah başım ağrır benim.”

Timur; “Amma da kibarsın beeee.” dedi ve garsona dönerek hesabı istedi.

Hesabı ödediler. Dışarda hava soğuktu. Kış, sert başlamıştı. Siyah beyaz atkılarını boyunlarına doladılar. Önce Mehmet çıktı, meyhaneden. Derin bir nefes çekti ve ekledi: “Bak yine bira kokuyor gökyüzü. Bira içmenin en çok, serin gökyüzünde yaydığı kokusunu seviyorum.”

Timur; “Hadi gidelim, yağmur yağacak gibi.” dedi.

Kolkola girerek otobüs durağına doğru yollandilar. Meydandaki büyük parktan geçerken Mehmet, bir an durdu. Karanlık bankta oturan, kır saçlı adamı fark etti. Timur'a döndü: “Bu, o adam degil mi?”

“O” dedi Timur. “Ne yapıyor bu sogukta?” diye ekledi. Bu sırada kır saçlı adam, bacaklarının arasına sakladığı, gazeteye sarılmış birasını yudumladı.

Mehmet, Timur'a döndü : “Oğlum ben demiştim işte. Bu adam eve gidemez. Yalnızlığı, bu havadan daha soğuk gelecek, o kocaman evde.

Timur; “Hadi oğlum gidelim, üşüdüm yaaa. Taktın adama...”

Kır saçlı adam, birasını yudumlarken, iki arkadaş da otobüs durağına doğru, gecenin ayazında kalabalığa karışıp kayboldular.

...

  z.e.

Fotoğraf : 2011 Haziran / Datça Palamutbükü

Festival

Festival

Sinemanın kapısında, köşede oturmuş karşımdaki duvarda asılı trene dalmıştım. Film festivali için hazırlanmış olan afiş beni büyülemişti. İstiklal caddesinin her tarafında bu afiş vardı. Bu kez de Emek sinemasının sokağında “ Babam ve Ustam” filmini beklerken binmiştim trene. O kalabalıkta, gelip geçenler, ünlüler ünsüzler, dekolteliler kapalılar, sevgililer yalnızlar... Kısacası hiç kimse dikkatimi çekmiyordu. Seviyordum bu kalabalığı... Hepsi birer birer yabancıydılar bana ama bugün sanki hepsi benim dostumdu. O kadar yakın hissediyordum bu kalabalığı kendime.

Afişteki tren dedim ya, beni büyülemişti. Bana tam olarak ne anımsattığını bilmiyordum aslında. Trenin ardındaki sisli şehir Diyarbakır olabilir ya da Ankara... Tren ise Diyarbakır İçofis’te rayların üstüne 50 liralık demir paraları koyup yolunu beklediğimiz tren sanki. Tek farkı bu trenin kara olmaması... İçofis’ten geçen hep kara olurdu; oradaki insanların bahtı gibi... Trenin içindekileri ise tanıyor gibiyim. Ya da “kim bunlar?” diye soruyorum. Ha ha, tıpkı sinemanın kapısında bekleşenler gibi; hem tanıdık hem yabancı... Camdan kafasını uzatmış iki genç ardlarında bıraktıkları “şehre ya da yare” mi bakıyorlar yoksa kendilerini karşılayan “şehre ya da yare” mi? Bilmiyorum . Ama ya özlem başlıyor ya da özlem bitiyor. Ben mi? Hep özlemle yaşayacağım herhalde. Diyarbakır’a özlemle, İstanbul’a özlemle, kadın kokusuna özlemle, aşka özlemle, geçmişe özlemle... Özlemle işte!

Hani hiç kimse dikkatimi çekmiyor diyordum ya... İşte artık iniyorum trenden. Bu kez herkesin üzerinde, gözlerim... Sinemanın kapısında, yaşamlarının sinema olduğu her hallerinden belli olan, vücutlarının güzelliğine güvenen, dolgun memeli kızlar ilk dikkatimi çekenler... Sonra benim gibi yalnızlar takılıyor gözüme. Birazdan yalnız olmadıklarını görüyorum. Arkadaşları son anda yetişiyorlar filme.

Bu gözlemlerim birazdan çiftlere ve ünlülere yönelecekti ki bir kızın bana baktığını fark ettim. Önce inanmadım ya da inanamadım bana baktığına. Bir iki dakika sonra emin oldum beni süzdüğüne. Bir heyecan sardı beni. Nisan ayının soğuk günlerinden biriydi ama ben terlemeye başlıyordum. Sanki bana bir şeyler söyleyecekmiş gibi saatime bakıyordum ama saatin kaç olduğunu da fark edemiyordum bu bakışlarımda. Kız bana doğru yaklaştığında heyecanım öyle bir arttı ki kaçacaktım nerdeyse... Ama o cesareti gösteremedim ya da öyle bir salaklık yapamazdım. Ben onun “ateşiniz var mı?” ya da “saatiniz kaç?” diye soracağını düşünürken, O , “yalnız mısınız?” diye sorunca afalladım. Kız yanıma sokulduğunda gözlerinin güzelliğini fark ettim. Ben de “evet” ya da “hayır” cevabını vereceğimi sanıyordum ki “ gözleriniz çok güzel” deyiverdim. Allah Allah bana neler oluyordu ki? Ben miydim bu?...

Film başladığında biletini yanındakiyle değiştirip yanıma gelmişti. Onun bu yüzsüzlüğü ya da nazik bir ifadeyle rahatlığı beni şaşırtmıştı. Bu kez ben bir yüzsüzlük yaptım ve ellerini tuttum. Eller... Bir bayanda güzel olmasını istediğim ilk şey... Eğer ellerini sevemezsem kendisini de zor severim sanırım. Onun elleri ona aşık olmamı yetecek kadar güzeldi. Tuttuğum ellerini sımsıkı sarmıştım. Kaçacak bir ceylan, dürtülünce uyanılacak bir rüya gibiydi. Filmin ilerleyen anlarında ise başı omzuma çoktan düşmüştü. Pamuksu saçları kulaklarıma değerken müthiş bir huzur duydum. Kokusu ise tahrik ediciydi. Film bittiğinde ruhsal bir orgazm yaşadığımı fark ettim. Hafif titriyordum ve üşümeye başlamıştım. Sinemadan dağılan kalabalığa karışırken, O, tuvalete gitti. Bense kapıda beklemeye başladım. Onun ayrılışı bir burukluk yaratmıştı hemen bende. Gelişi gittikçe uzuyordu. Artık sinemadan çıkanlar bitmek üzereydi ve çıkış kapısı kapanıyordu. İçeri girdim ve kızlar tuvaletinin önünde beklemeye başladım. Hiçbir ses yoktu. Tuvalete girdim ve teker teker kapıları açtım; kimseler yoktu. Telaşlanmaya başlıyordum. Dışarı çıktım ve sokağın İstiklal’e çıkan kısmına kadar koştum. Ama yoktu. Tam ismini sayıklayacaktım ki duraksadım. İsmini bilmiyordum. Ne O sormuştu ne de ben...

Ertesi gün festivalin son günüydü. Taksim'deki sinemaların tüm seanslarında kapıda bekledim , sonra da çıkışta... Bulamadım. 21:30 seansında son sinemada da bulamayınca ıssızlaşan ve yabancılaşan İstiklal’de bir köşeye iliştim. Karşımda yine o tren ve sisli şehir vardı. Tren hızla uzaklaşıyordu ve sisli şehre bu kez karanlık çöküyordu. Bu sırada yanıma tinerci bir çocuk yanaştı. Sigara istedim ondan. Sigaramı yaktı ve yanıma ilişti. Gözümden akan yaşları tiner kokulu bezle sildi. O sırada omzumdaki tek tel saçı fark ettim. O’nun saçı olmalıydı. Aldım elime ve kokladım. Hala o kokuydu. Tek tel saçı elime aldım ve ayağı kalkıp meydana doğru yürümeye başladım. Bu sırada yürürken bir sene sonraki festivalin başlaması için bir günün eksildiğini fark ederek güldüm. Sonra gülüşüm hüzne dönüştü; hüznüm ise evde hıçkırıklara...

z.e.

Fotoğraf : 20. İstanbul Film Festivali 2001 afişi

Ayraç...

Ayraç...

Herhangi bir yayınevinin kitaplara eşantiyon diye verdiği birkaç ayraç, gibi duruyorlar değil mi? Evet aslında öyleler. Ama yıllardır bana hep farklı anlamlar çağrıştırdı ve bu yüzden yeni bir kitap aldığımda, kasiyer kız, kitabı poşetlerken gözlerimle farklı ayraçlar arar dururum tezgahın öte yanında.
Kitap fuarlarına, özellikle öğrencilik yıllarımda, bir yandan kitap bakmak bir yandan da  ayraç toplamak için giderdim. Bana hiçbir zaman sadece birer ayraç gibi gelmezlerdi. Evet tek işlevleri hangi sayfada kaldığımızı hatırlatmasıydı ama bu bile yetmez miydi, bir ayracın ne kadar önemli olduğunu anlatmaya? Nerede kaldığımızı hatırlamak…
Hele en büyük özelliği “unutmak” olan bir yaratık biz insanlar için. Düşünsenize, hiç aklımıza gelir mi hayatta nerede kaldığımızı hatırlamak için bir tarafımızı burkmak, kıvırmak…? Ama ayraç kullanmayıp, kitaplara hep bunu yaparız nerede kaldığımızı hatırlamak için.  Bir sayfanın ucunu kıvırır dururuz, belki de acıtırız. Ama arada bir ayraç varsa onu alır ve bir sonraki sayfaya – durağa - kadar,  kitaba – hayata – yine devam ederiz. Eğer bu ayraç sadece bir ayraç değilse arada bir o durakta da durur belki ayracın üzerindeki bir şiire, fotoğrafa, küçük bir kelime ya da kısa bir cümleye takılırız. Ayraç, kısa bir es’tir, sadece kitaba değil hayata da...
Ayraçların bende bıraktığı iz bu. Sende ya da başkalarında da farklı anlamları olabilir bu küçük  dikdörtgen kağıt parçasının... Belki her insan gibi sen de ayraçlarla yaşıyorsun. Her insan gibi es’lerin, durakların ve başlangıçların vardır belki. Ama sendeki, büyük bir ayraç, bir durak, koca bir es, Sevgili. Ayracı kitabın sayfalarına öyle bir sıkıştırmışsın ki, belki sen de acıyorsun, sayfaların da. Ama bu ayraçta da kalmaya ısrar ediyorsun. Çünkü korktuğun şey belki de bir sonraki sayfa.
Belki de seninkisi “kimin aklına gelir ki hayatından bir sayfayı burkmak, kıvırmak?” sorusuna bir cevaptır: “Benim aklıma geldi hatta başıma bile…” diyorsun, kim bilir?
Zira seninkisi ara, ayraç, es, durak ötesi bir durum. Hayatının bir sayfası koca bir ucundan burkulmuş sanki. O sayfayı çevirmeye kalksan bile sayfada kalan kıvrımın izini  silemiyorsundur belki de. Kitabın sayfalarını her çevirişinde gidip gelip o sayfaya takılıyorsun, çünkü koca bir iz, burkulma bıraktın belki de o sayfada. Halbuki hayatta bu burkulmaları çözecek ayraçları bazen çok geç fark ettik, bazen halen fark edemediğimiz oluyor. Benim deli gibi kitapçılarda dolaşırken en az yeni bir kitap bulma heyecanı kadar yaşadığım yeni bir ayraç bulma heyecanı, sayfalarımı derin kıvrım izleri ile bırakmama isteğim biraz da. Onlarca ayracımın arasında bulunan bazı özel, anlamlı ayraçlardan birkaçı bu fotoğraflardaki. Biraz tozlanmış ya da hafif yıpranmış olmaları sayfalara acı, kıvrılma, burkulma izni vermeme direnişlerinden kaynaklanıyor. Yoksa hala yepyeniler benim için, diğer onlarcası gibi…
İyi, kötü, çirkin, anlamsız, heyecanlı, savruk, eksik, coşkulu sayfalara bir “es” ama sonra tekrar başlayabilmek için ayraç ile yaşamak gerek.
Ben böyle yapıyorum, çünkü yeni sayfalara yeni başlangıçlara geçmek için, yaşadığım yolda bir es verip ve sonra yine yol almak için.

Zira kitaplar – hayatlar – çok kısa…

z.e.

Fotoğraf : Mayıs 2011 / istanbul

Anahtar

Anahtar...

En sevdiği aya hem sıkıntılı hem de umut dolu girmişti aslında. Yine bir Mayıs ayı ve onun coşkusu vardı ruhunda ama eksik birçok şey vardı bu kez. Sevgilisinden birkaç ay önce ayrılmıştı, Mayıs ayının ilk Cumartesi gününde ise son kez buluşacaklardı. Belki bir veda olacaktı 4 yılın sonunda. Oysa ilişkilerinin dördüncü yılını kutlamaya birkaç gün kalmıştı. Bu, Mayıs ayının sıkıntılı yanıydı. Çaresiz bir umudu vardı bir de. “Hayır” cevabını henüz birkaç gün önce aldığı esmer bir güzele vurulmuştu.

Ev arkadaşı evde yoktu, Tek başına kahvaltısını yaptı. Akşam dershanede dersi vardı. Bugün derse hazırlanmak için çok da zamanı yoktu. Belki dersten önce zaman kalırsa birkaç kez gözden geçirebilirdi notları. Traş olmak için banyoya gitti. Odadan telefonunun sesinin geldiğini, musluğu kapattığnda fark etti. Elindeki jileti bıraktı, yüzünün yarısında köpük ile telefona koştu. Daha yarı yoldayken telefon sustu. Eski sevgilisi belki de buluşmaktan vazgeçmişti. Aslında buluşma teklifini kendi yapsa da “hayır” cevabını almayı daha çok istiyordu. Telefonda konuşarak ayrılmışlardı ve belki de bir af dileme görüşmesi olacaktı. Yine de konuyu kapatmış olmasını çok istiyordu. Görüşmeyi kabul ettiğine göre yaralar henüz kabuk bağlamamıştı, diye düşündü. Bu onu daha da sıkıntıya soktu. Telefon, sıkıntısını bir anda heyecana dönüştüren birinden gelmişti. “Hayır” cevabını verse de esmer kız Cumartesi sabahında neden aramıştı acaba? Ansızın kapıyı çalmamıştı ama sanki karşısındaymış gibi boynundaki havlu ile yüzündeki köpükleri alelacele temizledi. Telefona cevap veremediği için hayıflandı ama hemen cevapsız aramayı karşı cevaba dönüştürdü. Heyecan merakla birlikte kalbinin daha hızlı çarpmasına sebep olmuştu ama asıl sebebi kızın sesini duymasıydı aslında. Ders çıkışı buluşma teklif edip, bir şeyler içeriz demişti. Hayır demesi mümkün değildi tabiki. Saat 7 de dershane önünde buluşacaklardı. Telefonu kapattı, “eveeeet” diye bağırdı, içindeki mutluluğu dışa vurarak. Banyoya gitti tekrar, yüzünü köpükledi, ıslık çalarak traş olmaya devam etti.

Otobüse bindiğinde eski sevgiliye söyleyeceği cümleleri toparlamaya çalıştı kafasında. Beceremedi. Sonra aklına ansızın gelmiş gibi duraksadı. Aynı gün bir veda yaşayacakken belki de bir “merhaba” ile mayısı engin bir denize çevirebilirdi. Bilemiyordu...

***

Korktuğu ve tahmin ettiği gibi yaralar henüz kabuk bağlamamıştı. “Hiç ağlamadım” dedi eski sevgili. “Öyle mi, sevindim” diye cevap verdi adam. Kibri ilişkinin bir çok evresinde olduğu gibi ayrılırken de eksik kalmamıştı. “Ama dün bir şey fark ettim çantamda, evinin anahtarı bende kalmış. Oysa evimiz diyebilmek için yanıma almıştım” dedi kız. Adam cevap vermedi, anahtarı aldı ve anlamsızca çevirmeye başladı elinde. Anahtarı ne zaman verdiğini hatırlamıyordu. Kız buğulu gözleri ile lavaboya gitti. Adam hala anahtara bakarak bu duruma anlam vermeye çalışıyordu. Ondan habersiz anahtarı da almış olamazdı. Kız, lavabodan döndü. Masadaki çantasını alıp, “Hoşçakal” dedi. Adam, kıza sarıldı. Kız ağlayarak cafeden ayrıldı.

***

Dershanede son dersi 10 dakika erken bitirdi. Önlüğünü ve ders notlarını dolaba koyduktan sonra dışarı çıktı. Dershanenin kapısına aceleyle indi. Kapıda buluşacaklardı ama henüz gelmemişti. Telefonunu cebinden çıkarmak üzereyken, kızın dershanenin hemen yanındaki ev eşyaları satan dükkandan çıktığını fark etti. Elinde çok küçük bir poşet vardı. Selamlaştılar. Adam, buluşmalarını kastederek “büyük bir sürpriz oldu benim için” dedi. Kız, “al bakalım sana aldım”, diyerek elindeki poşeti uzattı. Minik bir rende almıştı. Adam gülümsedi, “sen delisin” dedi. “Unutmamışsın.” Adam işyerinden arkadaşlarını evine yemeğe davet ettiğinde, sarımsakları kız rendelemek istemiş, minik sarımsak rendesini olmadığı görünce de, “sana bir rende almak lazım” demişti. Aradan bir ay geçmiş olmalıydı. Ama unutmamıştı.

Bir şeyler içmek için, İstasyon Cafeye gittiler. Gitarıyla genç bir adam güzel ve hafif bir müzik çalıyordu. Sesi de gayet güzeldi. Sahneye biraz uzak bir yer seçtiler. Adam konuşmak ve sesini duyurmak istiyordu kıza. Birer bira söylediler. İkinci bira ile adam işten, dershaneden ev arkadaşından başladığı muhabbeti kıza olan aşkına bağladı. Kız, gülümseyen bir ifade ve meraklı bir bakış ile adamı dinliyordu. Adam, birlikte olmanın ve şu an onunla muhabbet ediyor olmanın bile yettiğini söyledi. Üçüncü birasını istedikten sonra lavaboya gitmek için izin istedi kızdan. Üst kattaki lavaboya giderken ellerini bir ara cebine koydu. Gündüz, eski sevgilinin verdiği anahtarı fark etti cebinde. Pisuvara elindeki anahtar ile yanaştı. Sonra bir anda diğer cebinden evinin anahtarını da çıkardı. Yanyana getirdi. Hayır, aynı anahtarlar değildi. Arkasında sıra bekleyen bir adamı fark edince işemeden tuvaletten çıktı. Aşağı indi. Kız, sahnede hareketli parça ile dans eden kalabalığı izliyordu. Adam, kızın yanına kadar sokuldu. Eğilerek kızın alnına bir öpücük kondurdu. Kız şaşkındı ancak tepkili değildi. Adam, “öyle işte” dedi. Koşar adımlarla tekrar tuvalete gitti.

 

z.e.

Fotoğraf : Haziran 2010 / Yeşilyurt-İstanbul

Tanışma...

Tanışma...

Günlerden Pazar'dı ve açık berber bulamadı. Bir aylık sakalını evde kesecek olmanın sıkıntısı ile evinin bulunduğu sokağa girdi. Sokaktaki berbere de umutsuzca bakmayı ihmal etmedi. Yok... “Salak kafam, dün kestirecektim işte” diye söylendi.

Banyodaki küçük aynada sakallarına dokundu önce uzun uzun. Sonunda sakal şeklini bulduğunu düşünüyordu ama yarın takım elbiselerini giyip, sinek kaydı traşı ile işe başlamak zorundaydı. Uzun yıllar sürecek, stresin aynı zamanda işin bir parçası olacağı bir hayatın da ilk günüydü yarın... Uzun sakallarını kesmesi hiç de kolay olmadı. Yeni yüzü çok yabancı geldi. Ertesi gün yaşayacağı sıkıcı yabancılığı daha geceden kendi yüzünde gördü. İşe başlama heyacanı, yerini sıkıntıya bırakırken uzun uzun bir banyo yapıp erkenden uykuya daldı.

Sabah, kurduğu saat çalmadan, erken uyandı. Otobüs durağına da erkenden geldi. Servisi daha ilk günden kaçırmak istemiyordu. Yüzünden sonra, üzerindeki kıyafeti ile birlikte benliği de yabancılaşmıştı sanki. Durakta bekleyen bu yabancı da kimdi ki???

Bankaya geldiğinde önce kendi iş arkadaşları ile tanıştı. Sonra da diğer bölümdekilerle tanıştırdı servisle geldiği yol arkadaşı. Onun diline yakın bir dili vardı bu genç kızın da ama bu yalnızlıkta onu rahatlatacak bir yakınlık değildi. Mutfaktan birer çay alıp bölüme indiler. Mesai başlamak üzereydi. Sadece bir masa boştu. Artık herkes yoğun ama bir o kadar da sıradan geçecek bir işgününe hazırdı. Bankanın kapılarının açılmasına birkaç dakika kala kapıda saçları kısa, esmer bir kız fark etti. Fatura kuyruğunda bekleyen kalabıktan farklı bir yüzdü gördüğü. Kulaklarında müziği ile kendi içine kapanmış olduğunu fark etmesi zor olmadı. Esmer kız güvenlik görevlisine “günaydın” diyerek içeri girdi. Aynı bölümde olmalıydılar, tek boş masa hemen yanı başındaydı. Esmer kız içeri geldi, arkasından geçti. Sadece ortaya bir “günaydın” dedi. Nedense kapıdan içeri girişine kadar onunla iletişim kuracağını düşünerek takip etmişti adımlarını. Masasına gelene kadar kulaklığını çıkarmadı. Tam çıkarmak üzereyken en sevdiği parça başlamış olmalıydı ya da hayata dair sesleri daha çok duymanın keyfindeydi. Şefleri, esmer kıza dönerek, “saçlar kesilmiş yine” dedi. Esmer kız, “evet” dedi, sıradan bir cevap edasıyla. Demekki saçları daha uzundu. Acaba daha mı iyiydi o hal diye düşünmeden edemedi. Sonra, işe yeni başlamış birine özel bir merhaba bile almamışken bu ilgi nedendi? Yok öyle güzel bir kız da değildi, değil miydi? Buldu. Güzel olup olmadığını hiç düşünmemişti ki. İşyerindeki onca insan içinde oraya yabancı kendisi dışında birinin daha olduğunu düşündü. İşe yeni başlamamıştı kendisi gibi ancak halen buraya ait olmadığını çok belli ediyordu. İlgisini çekme nedenini bulmuştu. Buraya yabancı sadece kendisi değildi...

z.e.

Fotoğraf : Haziran 2012 / Şeytan Sofrası-Ayvalık